Балалы үйде ойыншықтардың болатыны — анық жайт. Ойыншықтардың үйдегі бөлмелерде немесе ойын алаңында шашылып жатуы бала саны мен олардың жасына және ойыншықтардың санына байланысты. Балаларға ойыншықпен қалай ойнау керектігін үйретудің қажеті жоқ. Өздері үйреніп алады. Үлкендер оларға ойнауды үйретуді өздеріне міндет деп санамаса болады. Есесіне, балаларға ойнап болғаннан кейін ойыншықтарды жинауды үйретуге болады. Ойыншықтарды жинау …
Әй-әй бөпем, әй бөпем. Ән айтайын, бал бөпем. Ән тыңдағын келсе егер, Және айтайын, жан көкем… Бөпем менің ай ма екен? Шекер ме екен, бал ма екен? Ойнақтап бір бәйгеден Озып келер тай ме екен?! Тас бұлақтар тауда екен,
Сіздің балаңыз барлығымен дерлік алысады, есерленіп, айқай-шу шығарады, ал түнде қорқынышты түстер көріп, шошып оянады. Неге? Сіз бұны балаңыздың мінезінде немесе жүйкесінің әлсіздігінде деп ойлайтын шығарсыз. Айналаңызға бір мезет зер салып қараңызшы, ол қандай ойыншықтармен ойнайды, теледидардан не көреді? Басты себеп осында болуы мүмкін. Қыздардың қуыршақтарын ұйықтатып, қоңыр қонжығының жараланған аяғын емдейтін, ал ұлдардың ойыншық …
Ананың сүті (емшек сүті) — сәби үшін құндылығы мен пайдасы жағынан теңдессіз сүт. Құрамында ақуыз (белок), май, минералды заттар мен дәрумендер болады. Ана омырауынан аққан сүттің кереметтігі пісіруді қажет етпейтіндігінде, ыдысты қажет етпейтіндігінде және табиғилығында жатыр. Алғашқы төрт айда аллергияға қарсы профилактикалық қызмет атқарады. Кішкентайлар, ұзақ дегенде, Алғашқы екі жыл бойына ана сүтімен қоректене алады.
Әр нәрсенің шегі мен орны бар дегендей, балалардың компьютер пайдалануларының да шегі бар екенін бұған дейінгі мақалаларда айттық. Шек пен тыйымның не екенін түсінбейтін кішкентай балаларды компьютер алдынан қалай алыстатуға болады? Көп ата-ананы алаңдататын сауалдардың бірі — осы. Осы тақырыптағы бұған дейінгі мақалалар:
Кішкентай сәбилердің арасында суға түсуден қорқатындары бар. Олар денелері суға тигеннен бастап немесе ванна бөлмесіне кіргеннен бастап айқайға басады. Бірі көздеріне сабынды судың кіріп, ашытуынан қорықса, енді бірі суық немесе ыстық судан қорқады. Ондай сәбилермен қалай тіл табысуға болады? Балаңызды жуындырмасаңыз, гигиеналық талаптар сақталмайды. Ал жуындырсаңыз, балаңыз шыңғырып жылайды. Бұндай кезде баланы үлкен ыдыстағы суға …
Жалғасы. Басы — Балалар мен компьютер Компьютердің алдында көп уақыт отырудың денсаулыққа зиян келтіретіндігін барлығымыз жақсы білеміз. егер мониторы ескі үлгідегі дөңес экранды компьютер болса, одан бөлінетін зиянды сәулелер көп болады, тиісінше компьютердің денсаулыққа кері әсері арта түседі. Мысал ретінде нақты жағдайларды келтірейік.
Австралиялық Батыс Австралия Университетінің, Телетон балалар денсаулығы ғылыми зерттеу институтының және тағы да басқа бірнеше зерттеу орталықтарының бір топ зерттеушілері еркек жынысты сәбилердің ақыл-ойының дамуына ана емшегінен емген сүттің оң әсер ететіндігі жайлы ғылыми мәлімдеме жасады.
Өткен жылдың ақпан айында Американдық Неврология Академиясының (The American Academy of Neurology) ғалымдары: Жүктілік кезінде сүт пен D дәруменін пайдалану болашақ нәрестелерде кездесетін үлкендерге тән шашыраңқы склероздың даму қаупінің алдын алады — деген тұжырым жасаған болатын. Мамандар 35 мыңнан астам анадан жүктілік кезіндегі тамақтанулары туралы, сүтті және D дәруменін қолданулары туралы ақпарат алды.
Жаңадан туылған сәбидің төменгі жақ сүйегі жоғарғы жақ сүйегіне қарағанда 1,5 см-ге қысқа болып келеді. Анасының омырауынан жарты жылға жуық сүт емген баланың төменгі жақ сүйегі жылдамырақ өсіп, жоғарғы жақ сүйекпен теңеседі.
Кішкентай балаларға компьютер зиян ба? деген сауал жас баласы бар көпшілік ата-ананы алаңдататыны анық. Енді осы сауал төңірегінде біраз ойланып көрелік. «Қазіргінің балалары компьютер мен ұялы телефонды біліп туады» деген түсінік қалыптасты. Онысы рас та. Әркім өзінің заманына қарай бейімделеді. Ал бейімділік дегеніміз туыла салысымен басталатын табиғи құбылыс. Бала не үшін компьютерге құмартады?
Қазіргі қоғамда балалардың денсаулығын сақтау және нығайту өзекті мәселеге айналып отыр. Баланың қандай да бір ауруы болмағанда, жүйке-психикалық дамуы үйлесімді, ақыл-ой және дене еңбегіне қабілеті жоғары болғанда ғана оның дені толық сау деп айтуға болады. Сәби денсаулығы оның құрсақішілік даму ерекшеліктері, тектік бейімділігі, қоршаған ортасы, әлеуметтік жағдайы секілді көптеген факторлардың әсерімен қалыптасады.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметіне сүйенсек, әлемдегі ересек адамдардың 5% ал балалардың 15% түрлі аллергиялық ауруларға шалдыққан. Бұл көрсеткіш уақыт өткен сайын үдеп келеді. Аллергиясы бар ата-аналардан туылатын балалардың да аллергиялық ауруларға шалдығу ықтималдылығы жоғары болады. Аллергиялық реакция – адам бойындағы иммундық жүйеде «ақау» барының бір белгісі. Қоршаған ортадағы аллергендерге (өсімдіктердің және түрлі гүлдердің тозаңдары, …
