Алматы қаласында болып өткен Қазақстан фармацевтикалық форумының екінші жиыны отандық медицина саласындағы маңызды мәселелерді талқылаудың негізгі орны болды. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі тарапынан қолдау тапқан іс-шараға саланың реттеуші мекемелерінің өкілдері, жергілікті және халықаралық фармацевтикалық ұйымдардың жетекшілері, сонымен қатар дистрибьюторлық компаниялар қатысты.
Форум аясында талқыланған басты тақырыптардың бірі – Қазақстанның фармацевтика нарығына инвестиция тарту мүмкіндіктері еді. Денсаулық сақтау вице-министрі Ержан Нұрлыбаевтың мәлімдеуінше, соңғы 7 жыл ішінде салаға құйылған қаржы көлемі шамамен 10 есеге артқан. Бұл – мемлекет тарапынан отандық фармацевтика өндірісін қолдау және импортты алмастыру саясатының нәтижелі екенін көрсетеді. Үкімет алдағы уақытта жергілікті өнімдердің үлесін 50% деңгейіне жеткізуді міндет етіп қойып отыр.
Вице-министр Е. Нұрлыбаев Қазақстанның 2029 жылға дейінгі даму жоспарындағы фармацевтикаға қатысты негізгі бағыттарға тоқталды: әлемдік фармацевтикалық компаниялармен әріптестікті дамыту, инвестициялар мен озық технологияларды енгізу, өндірісті шоғырландыру. Ол сондай-ақ, инвестициялық келісім-шарттар арқылы келісімдер ауқымын ұлғайту және отандық өндірушілермен өндірістің толық циклын қамтамасыз ету жоспарда бар екенін айтты. Денсаулық сақтау министрлігінің жанынан арнайы жобалық кеңсе жасақталған, ол фармацевтика саласын ілгерілетудің нақты жобаларын дайындайтын болады.
Жаңашыл фармацевтикалық компаниялардың басшыларымен өткен жиында мемлекет пен халықаралық серіктестердің өзара ықпалдастығының маңыздылығы сөз болды. Атап айтқанда, Қазақстан нарығына инновациялық дәрі-дәрмектердің тезірек қолжетімді болуы және елімізде клиникалық зерттеулер жүргізу мәселелері қаралды.
«АстраЗенека» компаниясының Қазақстандағы бөлімшесінің басшысы Мария Шипулева өз баяндамасында мемлекет пен инновациялық фармацевтикалық компаниялар арасындағы байланыстың жақсарғанын жеткізді. Оның сөзінше, «АстраЗенека» Қазақстандағы келісім-шарт бойынша өндіріс шеңберінде созылмалы бүйрек ауруы, жүрек қызметінің бұзылуы және 2 типті қант диабетіне қарсы заманауи препараттың бірінші легін шығаруға дайындалуда.
Бұған қоса, Мария Шипулева «АстраЗенека» компаниясының Қазақстандағы ғылыми-зерттеу жұмыстарына да тоқталды. 2024 жылы компания тарапынан екі клиникалық зерттеу қолға алынды: бірі – созылмалы бүйрек ауруларын емдеудің қолданыстағы әдістерін сараптауға бағытталған жергілікті зерттеу, екіншісі – қант диабеті, гипертония, жүрек және бүйрек аурулары бар науқастарды емдеудің сапасын жақсартуға бағытталған халықаралық iCareMe жобасы. Қазақстанда бұл зерттеуге 8 медициналық мекеме мен 18 ғалым қатысуда. Сондай-ақ, компания бүйрек ауруы және жоғары протеинуриясы бар емделушілерде дәрілер комбинациясының қауіпсіздігі мен әсерін анықтайтын ZODIAC клиникалық зерттеуінің 3-ші кезеңін бастамақ. М. Шипулева компанияның келісімдік өндіріс пен ғылыми ізденістерге салған инвестициясының жалпы көлемі 8 миллиард теңгеден асатынын хабарлады.
Қорыта айтқанда, Қазақстан фармацевтикалық форумы саланың дамуындағы негізгі мәселелерді анықтады. Инвестиция тартуды жақсарту, инновациялық технологияларды қолдану және жаңа медициналық өнімдердің қолжетімділігін арттыру – таяу жылдардағы басты мақсаттар болып табылады.
