Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері бойынша, әлемде бірнеше миллиард адам биттердің таралу қаупіне ұшырайды. Бұл адам ағзасындағы биттердің паразитизациясынан туындаған ең көп таралған паразиттік ауру.
Егер адамзат уақыт өте келе көптеген ауруларды жеңсе, онда бұл ғасырлар қойнауынан өтті. Геродот мысырлық діни қызметкерлердің өздерін жағымсыз жәндіктерден – биттерден қорғау үшін бастарын мұқият қырқып тастағанын жазған.
Педикулезді бір адамның екіншісімен жақын байланысы болатын кез-келген жерде жұқтыруға болады: дүкенде, пойызда немесе басқа қоғамдық көлікте және тіпті бассейнде. Адамды паразиттендіретін биттің үш түрі бар: бас, дене және жыныстық биттер. Биттер қожасының қанымен қоректенеді, ал жұмыртқалар (түйіндер) шашқа жабысады.
Дене биттері жұмыртқаны киімнің қатпарына салады, оларды адам ағзасындағы шашқа сирек жабыстырады. Дене биттері мен бас биттері – іш сүзегі мен жекелеген түрлердің қоздырғышы. Бас биттері бас терісінде, жақсырақ , бастың мойнында және төбесінде тұрады және көбейеді. Әр 2-3 сағат сайын тамақтанады, аштыққа төзбейді. Жұмыртқалардың дамуы 5-9 күн ішінде, личинкаларында – 15-17 күнде болады. Ересектердің өмір сүру ұзақтығы – 27-30 күн. Бас биттерін көбінесе балалар жұқтырады.
Инфекция болмау үшін, ең алдымен, жеке гигиена ережелерін сақтау қажет (денені 7 күнде 1 реттен кем емес іш киім мен төсек ауыстыру арқылы жуу; бас терісін күнделікті тарақтау; төсек-орынды жуу; үй-жайларды үнемі тазарту). Сіздің балаңызға басқа біреудің шаш щеткаларын, сүлгілерді, бас киімдерді, құлаққаптарды, фильтрлерді, шашқа арналған резеңке жолақтарды қолдануға рұқсат етпеңіз – бит осы заттар арқылы беріледі. Саяхат кезінде төсек орындарын мұқият қарап шығу керек, сонымен қатар мектеп каникулынан кейін басты жиі тексеру керек.
Егер биттер табылса, істеу қажет:
- дәріханадан педикулезді емдеудейтін дəрі сатып алыңыз,
- бас терісін берілген нұсқауларға сәйкес емдеңіз,
- шашты сусабынмен немесе балалар сабынымен жуыңыз,
- өлі биттер мен торларды механикалық жолмен алыңыз (қолыңызбен немесе жиі тарақпен),
- балаға таза зығыр мата мен киім киігізіңіз;
- төсек-орын заттарын жуып, ыстық үтікпен үтіктеңіз,
- отбасы мүшелерін және өзіңізді тексеріңіз,
- бір ай бойы әр 10 күнде бала мен отбасы мүшелерін қайта тексеріп отырыңыз.
