- СҰРАҚ:▶ Балаңыз сізге қарсы сөйлей ма?
▶Тыңдамай ма?
▶Бұзықтық жасай ма?
▶Қырсық мінез көрсете ме?ЖАУАП біреу ғана:
▶Ата-ана мен бала арасында ТЫҒЫЗ БАЙЛАНЫСТЫҢ жоқтығы.
.
(Егер балада жүйке жүйесі жеткіліксіздігі болса да жоғарыдағыдай мінездер көрсетуі әбден мүмкін)
Бала – «бұзық» емес, «қырсық» емес, «қарсы сөйлеу», «тыңдамау» бұл оның әрекеті ғана…
Байқап қарасаңыз, баланың бәрі бірдей. Қабілет-қарымымен бір-бірінен аздап ерекшеленгенімен, бәрі де тәттіні жақсы көреді, ойыншықтарды ұнатады. Бір-бірімен таласады-тартысады. Сырт көзге кейбірі ерекше белсенділігімен немесе көңіл-күйін жасырмай ашық білдіруімен көрінеді. .
Баланың қиқарлығы – ата-анасына берілген белгі.
Бұл маңызды, есте сақтаңыз Баланың қандай да болмасын, іс-әрекеті – оның өзінде, жан дүниесінде не болып жатқанын көрсетудің, білдіру мен байқатудың әдісі.
Тіпті, оның бойында болып жатқан проблеманы да осы әрекеттерінен байқауға болады.
Мысалы, бала түрлі себептермен ата-анасының айтқанына құлақ аспауы мүмкін. Оның біріншісі – бала мен ата-ананың арасының жеткілікті дәрежеде жақын болмауы. Эмоционалдық жақындықтың жоқтығы.
Бала өзінің сондай бір оғаш әрекеттерімен ғана өзіне назар аударта алатынын кішкентайынан түсінген болуы ықтимал.
Ата-анасы үшін «бұзықтық» болып саналатын әрбір әрекеттерінің өзін бала белгілі бір мақсатпен жасайды.
Мысалы, анасы жұмысбасты болса, ол жұмыстан келгенде де шаршап тұрып:
«Балам, сәл тыныш ойнай тұршы мен тынығып алайын немесе ас дайындайын, кір жуайын», – дейді. Ондай сәтте анасы үшін баласының тыныш отырғаны мен мазаламағаны ғана маңызды, қалғанын ойлап жатуға да мұрша жоқ. Оған бала құлақ аса ма? Ол да кешке дейін ата-анасын сарыла күтті емес пе? Ол не істейді? Анасын айналшықтайды, аяғына оралады өзіне назар аударту үшін әртүрлі әрекеттер жасауы мүмкін. Кейде себепсіз жылауы да мүмкін, (жүгіреді, секіреді, шашады, бояйды) .
Ал қонақ келгенде ше? Бала тым еркінсіп кете ме? Себебі, бала өзіне ата-анасының дауыс көтере бермейтінін, қонақ алдында ұялмас үшін қалауын орындайтынын да біледі.
Жәй күні бала өзіне жетпеген ықыласты көпшілік бар жерде алғысы келеді.
@bala_psihologiasi
