Бала тәрбиесі жатырда жатқанынан басталады. Бұл — ақиқат. Баланы тек ес білгенінде тәрбиелеу дегеніміз бала тәрбиелеуді көп уақытқа кешеуілдеп алу деуге болады. Жатырда жатқан сәби әлемді қалай қабылдайды? Ең алдымен, сәбидің анасының жатырда жатып әлемді қалай қабылдайтынын біліп алу қажет. Дүниеге келмей-ақ сәбидің есту қабілеті дамиды. 16-шы аптасында-ақ ол анасының тамырлар жүйесіндегі қан айналысының дыбысын естіп…
(Брайан Трейсидің The Secrets of Raising Super Kids (Супер балалар тәрбиелеудің құпиялары) кітабынан) Дүниеге сәби әкелу — өміріміздегі ең маңызды оқиғалардың бірі, ал оны жақсы азамат етіп тәрбиелеу — ең жоғарғы жетістіктердің бірі. Жылдар өте келе, балаңызға көп уақытыңызды бөле алмағаныңыз сіздің өзегіңізді өртеуі мүмкін. Мен — төрт баланың әкесімін. Оларды тәрбиелеу барысында көптеп таралған проблемалармен…
Тістелеу, ұрып-соғу, төбелес 2 мен 4 жас аралығындағы көптеген балалардың өзінің ішіндегі күйін білдіретін бір-бірімен қарым-қатынас формасы болып табылады. «Мен ашуланып тұрмын», «Мен мынаны қалаймын». Өзінің өтініші мен тілегін басқаша жеткізе білмейтін олар жұдырық пен кішкентай тістерінің көмегіне жүгінеді. Бұл бала дамуының қалыпты сатысы болып табылса да, мұндай агрессия кейін әдетке айналып кетуі мүмкін. Бойындағы…
Заман ағымына сай, өміріміздің де шапшаң өтіп жатқандығы таңқаларлық. Бұрын ата-ана бала өмірінде аса маңызды рөл атқаратын. Ата-ана жұмыста көп уақыт өткізеді, балаға қажетті көңіл бөлуге кейбірінің уақыттары жетпей жатады. Бірақ бұл тығырықтан шығудың жолы бар. Тәулігіне 24 сағат бойы балаңыздың жанында болуыңыз маңызды емес, жай ғана оны жақсы көретін, бағалайтын, кез келген жағдайда да…
Жалғасы. Басы: Балаңыз ерке болса … Қарым-қатынас орнатуға шақыру Дүниеге келгеннен бастап бала ата-ана махаббатына зәру болады. Алайда, оған артық қамқорлық көрсетіліп, артық көңіл бөлінсе, болашақта ол мұны сізге қарсы пайдалануы мүмкін. Көз жасы оның ата-анасын өзіне қарату әдісі болып табылады. Оған ата-анасымен арадағы тығыз байланыс өте қажет. Бірақ әрбір айқайына, көз жасына жүгіріп келіп,…
Көз алдыңызға мынандай жағдайды елестетіп көріңізші: сіз жұмысқа асығыс жиналып жатырсыз, ал сіздің сүйікті балаңыз себепсізден-себепсіз еркелеп, жылап, есерлене мінез көрсете бастайды. Сіз не істеріңізді білмей, дал боласыз. Немесе бала тамақ ішуден бас тартады, айқайлайды, қасықты лақтырады, тыныштандырамын деп жасаған әрекетіңізден ешқандай нәтиже шықпайды. Кейде бала ұйықтамаймын деп те қиғылық салады. Тіпті түннің ортасында айқайлап…
Жалғасы. Басы: Балаңыздың мінезі тұйық болса Баланының мінезі қалай тұйық болады? Баланың психологиялық және эмоциялық күйін Роршах (швейцарлық ғалым) тесті арқылы анықтауға болады. 5-6 жастағы балаларға жүргізуге ұсынылған. Шарты мынандай: бала қағазға орналасқан он симметриялы суреттен (дақ түрінде) кез келген фигураны байқап қалуы тиіс. Тесттің шешімі күрделі, оны маманмен жүргізген дұрыс. Бірақ ата-аналардың да жүргізуіне…
Сонымен, отбасында өзін жалғыз сезінгендіктен балаңыздың мінезі тұйық болады. Ата-анасының өзімен әңгімелесуден қашатынына, бірдеңені сылтауратып кетіп қалатынына, әңгімесінің қызықсыз екенін ашық айтқанына әдеттенген соң, бала өзінің көңіл күйін, қайғысын білдірмеуге, ішінде сақтап қалуға үйрене бастайды. Ол ата-анасымен сөйлесуге тырыспайды, ал егер одан бірдеңе сұрай қалсаң, қысқа ғана жауап береді.
Бала мінезінің тұйық болуының себептері өте көп. Біріншіден, баланың психологиялық ерекшелігіне, жан дүниесінің нәзіктігіне, ішкі әлемінің тереңдігіне, физикалық кемістігіне байланысты болуы мүмкін. Мұндай бала жалғыздықты қалайды, ол жалғыз өзі ғана істейтін жұмыстарды орындайды. Мұндай жағдайда ата-аналары баласына аса сақ және сергек болуы керек. Сондықтан «оған бірдеңе болды, бір жері ауырып жүр» деп
Горшокқа отыруды үйретуді біртіндеп бастаған жөн. Үйренуге баланың дайын болғаны өте маңызды. Яғни ересектерге еліктеуге ынтызарлығы оянуы керек. Горшокты қалай таңдау керек? Үйретуді неден бастаған дұрыс? Әрине, горшокты сатып алудан бастаңыз. Оған үлкен жауапкершілікпен қарау керек. Сіздің дұрыс таңдау жасауыңыздан баланың бұл затты болашақта қолдану-қолданбау тілегі оянады.
Тұмау (грипп) – жоғарғы тыныс алу жолдарының зақымдануымен және интоксикация (ағзаны улау) белгілерімен сипатталатын аса жұқпалы инфекциялық аурулардың бір түрі. Аурудың атауы француздың «grippe» – «ұстау» сөзінен туындаған. Біразға дейін аурудың алғашқы атауы инфлюенция (латынша «influre» – «басып кіру» деген мағынада) деп аталып келген.
Дүниеге келгеннен кейін бірнеше күннен соң анасының жатырында жатып-ақ пайда болған сәбидің шашы түсе бастайды. Оның орнына жаңасы өседі. Жас аналар сәбидің басындағы теріні қаптап тұратын қалың сарғыш қабыршаққа бола үнемі мазасызданады. Бұған бола мазасызданудың қажеті жоқ: бұл – қалыпты физикалық құбылыс. Алайда теріні еркін тыныс алып тұру үшін артық қабыршақтардан жиі тазалап тұрған дұрыс….
Алғашқы тістері қашан шығады? Сәбидің алғашқы тістері анасының жатырында жатқанында-ақ қалыптаса бастайды. Табиғат «сыртқа шығуға бұйрық бергенше» қызыл иектерінің ішінде жасырынып жатады. Дені сау баланың сүт тістері 5-7 айлығында қызыл иекті жарып шыға бастайды. Ең бірінші болып төменгі орталық екі тісі, одан соң тура сондай жоғарғы тістері шығады. 12 айға дейін оған оң және сол…
